به نقل از «جام جم آنلاین»

مکاشفه سیمای فرهنگ درون سیمای قدرت

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۷۷۲۲۰

  به هرحال ساختن جهانی با مواد و مصالح رخداد‌های درون زمان خطی، براساس نگاه آفرینشی مستندساز به نوع ارتباط با سوژه ونگرش فیلمسازبستگی دارد.شناخت شیوه‌شناسی مستند و تقسیم‌بندی‌های موضوعی و محتوایی و تلفیقی، یا لحنی وساختاری وژانری، امروز به تاریخ سینما پیوسته و مکالمه با فیلم مستند فضای پیش‌بینی‌ناپذیر وسرکشی را دربرمی‌گیرد که از محبس تنگ فرمول‌ها می‌گریزد و این روش را به ژورنالیست‌ها و مباحث نخ‌نمای همگانی واگذار می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حتی شش شیوه معروف نیکولز، بازنمایی شاعرانه، مشارکتی، مشاهده‌ای، انعکاسی واجرایی با مستندهای خودبیانگر و مینی‌مالیستی و ناخودبیانگر، شالوده‌شکنی شده است. به هر حال عرصه مستندسازی امروز به بسط و انکشاف بیانی وآمیختگی با سوژه وروایت هنرمندانه و نو و آشنایی‌زدایانه‌ موضوع اهمیت می‌دهد و البته رسانه همگانی عمدتا درهمان گزارشگری تبلیغی حبس شده است. مستندسازی امروز دیگربه جزم‌هایی چون مستند نباید تصویر کله‌های سخنگو باشد یا نباشد، اهمیت نمی‌دهد. یک مستند تک‌نفره که اول تا آخر با دوربین سخن می‌گوید، می‌تواند شاهکاری از آب درآید. حرف آخر برمی‌گردد به باورپذیری، حس همدلی، کشف، خرد، امکان تاملات جدی وفرصت‌ اندیشیدنی که مستند فراهم می‌آورد تا ما وجوه نادیده و ناشنیده‌ای را تجربه کنیم و به جوانب باطنی چیزها صمیمانه تقرب جوییم. 
 
مستندی با جهان درونی
مجموعه غیررسمی، مستند گزارشی برآمده از روش‌های خبری ومصاحبه با شخصیت‌هایی است حول رابطه حضرت خامنه‌ای با کتاب و فرهنگ. این مستند برای من حکم یک تلنگر برای کشف امکان یک مستند بدیع از رهبر و امام کنونی انقلاب اسلامی را دارد که هرگز ساخته نشده است‌؛ مستندی که جهان درونی او را از نگاه شاهد نظاره کند، نه مستندی تحمیلی و القایی با یکسویگی نظیر مستند احمد، درباره احمدآقای خمینی، طبق امیال بازماندگان و فاقد خلاقیت وصمیمیت‌؛ بلکه مستندی رها از نام و جاه. به هر رو تا همین‌جا درباره مستند موجود گزارشگر تلویزیونی حرف‌هایی دارم. 
 
قدرت و شور صادقانه انقلاب 
راستش اولین‌بار من مستند غیررسمی اخیر درباره رابطه رهبر و کتاب را تقریبا از جایی دیدم که حضرت آقا در غرفه بیژن عبدالکریمی با ایشان صحبت می‌کرد. ‌عبدالکریمی استادمحترم فلسفه، شارح هایدگر، معتقد به اهمیت انقلاب ایران است تا میراث جامعه شبه‌مدرن را با بازگشت به عقلانیت مدرن نفس و جامعه مدرن و اصیل برپا دارد. قدرت وشور صادقانه انقلاب از نظر او با درهم آمیختن با خرد مدرن می‌تواند ما را از بحران برهاند و با پذیرش ناممکنی امر دینی درعصر مدرن شالوده برنامه معقول تحول و تغییر ساختاری را بنا نهد. او ریشه همه تلاطم و اغتشاش‌ها و ناکامی در تدارک زندگی درخور آسایش قرن بیستمی و قرن بیست یکمی را این خطا می‌داند که گویی نظام دینی ممکن است و جز مدرن بودن، چاره‌ای دیگر برای توسعه واقعی موجود است. من به تلاش‌های عبدالکریمی ارج می‌نهم ضمن آن‌که از او به سبب راهی مغایر روشنفکران خودباخته ممنونم و احترامش را به انقلاب اسلامی و دیدن فضایل مستقل انقلاب را سپاس می‌گویم، اصلا با تحلیل ایشان موافق نیستم و آرایم را بارها بیان کرده‌ام. 
 
وجه ادبیت و معاصرت
برخلاف بسیاری که با شنیدن این‌که مقام رهبری دون آرام را یا خانواده تیبور را خوانده یا با آقای افشار، محیط و آرام دیدار کرده‌اند، ذوق‌زده می‌شوند، من ایشان را دروجه ادبیت ومعاصرت بسیارپیشروتر ازاین حدود می‌دانم. یادداشت‌های‌شان خبر از درک کارشناسانه قوی می‌دهد. روانکاوی زبان و کلام فصیح‌شان گویای دنیای ادیبانه پیشرفته‌ای است. بینش‌شان ژرفای فراوانی دارد که از علم و مطالعه و معرفت گسترش‌دار خبر می‌دهد و فهم شاعری‌شان تیز و چابک است. به سبب همه اینها توقع من آن بود که برخوردشان با عبدالکریمی هم مبین اشاره صاحب‌نظرانه‌ای به خطای معرفتی ایشان در شناخت اسلام کنند و باب گفت‌وگوی نقادانه‌ای را با ایده مرگ امر دینی در دنیای کنونی بگشایند. یعنی برخوردی انتقادی با حفظ حرمت گفت‌وگو صورت گیرد. 
 
سیمایی دیگر از مقام ولایت فقیه
اما یک هسته دلربا در این مستند وجود دارد که حاوی دو وجه به‌هم پیوسته است. 
۱- ساختارزدایی یک چهره تک‌بعدی، دور، رسمی، مقتدر و کلیشه‌ای از قدرت و نمایش سیمایی دیگر از مقام ولایت فقیه 
۲- ظهور یک سیمای انسان اهل فرهنگ درون انسان در قدرت. می‌خواهم درباره همین نکته بی‌مانند سخن بگوییم. 
در جهان ما البته رهبران و سیاستمداران اهل ادبیات و فرهنگ وجود داشته‌اند، فقیه ادیب معاصر هم کم نداشته‌ایم. مرحومان آیت‌ا...  غروی اصفهانی، جلوه، سیدعلی قاضی، علامه و امام‌(ره)و ادیب نیشابوری، مدرس زنوزی، قشقایی، علامه بزرگوار حسن‌‌زاده آملی و استاد مطهری و... ازاین جمله‌اند اما رهبر در قدرت ومرد فقیه با کاراکتر امور فرهنگی امرنایابی است. زیرا اساسا انسان در قدرت و انسان با روحیه هنروفرهنگ دچار تناقضات مهمی‌اند.شاید در‌فرد بی‌نظیر ومعصومی چون امام‌علی‌امیرالمومنین جمع اضداد، یعسوب و قسور علیه‌السلام ممکن باشد اما مرد در قدرت و دارای حیات و علایق فرهنگی و شاعرانه در میان مردم، نایاب است چرا؟ خواهم گفت. 
 
قدرت در مرغزار فرهنگ
مستند «غیررسمی» امکان این پدیده را درشخصیت سیدعلی خامنه‌ای باور‌پذیر کرده است. خصوصا باسخنان آقایان لاریجانی، سرهنگی و حداد عادل و... مردان فرهنگ در فضای تخاصم نفس نمی‌کشند. آنان هرعذر در برخورد با مرد فرهنگی مخالف در چالش باشند، بیرون دایره اختلاف نظر قدرشان به مقدار صبرشان بستگی دارد. ضمنا تضاد ایدئولوژیک و دیدگاهی هرگز برای آنان مجوزی بر بی‌انصافی حرفه‌ای در داوری از قدر و ارزش علمی و هنری کار هنرمند و استعداد مرد فرهنگ‌مند، ولو رقیب نمی‌تواند بود اما مردان قدرت ناگزیرند از تقابل، تخاصم و قتال با دشمنی که شمشیر از رومی‌بند و راه تجاوز می‌پوید، استمرار زیستن در چنبره قدرت روان‌شناسی مرد قدرتمند را از روان‌شناسی مرد فرهنگ متمایز می‌کند که با گفت‌وگو و برهان و نظریه سرو کار دارد ودر سخت‌ترین رویارویی فکری، ارزش علمی و هنری می‌تواند اعتراف شود و عواطف دوستانه و احترام محفوظ بماند. درمستند غیررسمی این چهره هنری و علمی آقا، عیان می‌شود و حلاوت وملاحت با جذبه و قدرت می‌آمیزد. برخورد ایشان با دکتر افشار، همایون صنعتی، فروغ فرخزاد، احمد شاملو، شفیعی کدکنی و... ازجنس انسانی است که رها ازمقتضیات قدرت درمرغزار فرهنگ به هرسو پر می‌کشد و از هر گلی می‌بوید وهمنشین هراهل ادب ارجمندی می‌شود، جدا از آن‌که با او همسوست یا ناهمسویی‌ها دارد. 
 
نهاد قدرت و فرهنگ
نهاد و برابر نهاد قدرت و فرهنگ به هم‌‍‌‌‎‌‌نهاد سلوکی نویی درمقام ولی فقیه ختم شده است. صبوری برابر پیمان شکنان تا حداکثر امکان. نفوس تزکیه نشده در معرض وزش تند باد قدرت بسی چیزهای‌شان را می‌بازند و پیمان می‌شکنند و تا حد هم‌صدایی با پروژه دشمن غدار به ویرانگری خطرخیز تن می‌دهند و از آزمون الهی سرشکسته بیرون می‌آیند، زیرا محبوبیت و گرد آمدن کسری از مردم به گردشان نفس اماره به پیمان‌شکنی را در آنان برمی‌انگیزد. من‌هم‌اکنون دقیقا دارم به سال ۸۸، به هاشمی، خاتمی، میرحسین موسوی، کروبی و... می‌اندیشم و صبوری ولی‌فقیه که به رفتار پدرانه اهل فرهنگ شبیه‌تر بود تا اقتدار آشتی‌ناپذیر مرد قدرت برابر خیانت تا سرحد براندازی تحت تحریکات رادیکالیسم متکی به وسوسه شیطان بزرگ و اذناب.این سیمای آقای خامنه‌ای در غیررسمی برایم دلپذیر است. تصویرسازی غلط از رهبری او را دور،غیرملموس و... به تماشا می‌نهد. حال ما به اشاراتی به وجه انسانی و واقعی مقام رهبری روبه‌رو می‌شویم. کاش مستندی می‌شد بسازم که ما را جدا ازقراردادهای پوچ رسمی، وارد دنیای روزمره و اکتشافی ولو اندک ار اکناف روح آقای خامنه‌ای می‌کرد. در آن صورت مسلمانان جهان دلایل، بهانه و مصالح فراوان‌تری برای حس شدید محبت بیشتر، زنده‌تر و واقعی‌تر نسبت به ولی فقیه خود پیدا می‌کردند. 
 
نگاه تمامیت انقلاب
تنها نکته‌ای که می‌ماند بگوییم، ضرورت سیستماتیزه کردن روح فردی و منش شخصی دراتحاد نظم قدرت و نظم فرهنگ به‌مثابه شیوه حکمرانی است. این تحمل آزاد اندیشانه نگرش‌های غیرمعاند و رفتار احترام‌آمیز میراث معصوم است که به ولی‌فقیه و نقش پدرانه‌‌اش به ارث رسیده اما نگرش‌های تخاصم‌آلود در حوزه فرهنگ بسیاری از نهادها و مسئولان بروکراسی متکبر را اسیر کرده است. شکل دادن به نظمی صبور و بدون دافعه را طی و غیرلازم و کل ملت را محترم داشتن، همان نگاه تمامیت انقلاب، فراتر از رفتار فردی لازم است. این رفتار عقلانی باید در ایران نهادینه شود و رهبر انقلاب به‌خاطر سرشت فرهنگی وجودش صالح‌ترین همه در توسعه این سازوکار الهی به‌مثابه سرشت جامعه فرهنگی و سیاسی ماست و به کار تحکیم انقلاب اسلامی خواهد آمد. این حس امروز با غیررسمی کلید خورده است. 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: مقام معظم رهبری ولی فقیه مستند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۷۷۲۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جهان ایران را به عنوان قدرت برتر پذیرفت

رئیس دانشگاه جامع امام‌ حسین (ع) گفت: در نتیجه عملیات وعده صادق جهان ما را به عنوان قدرت برتر پذیرفت و پیام‌های بعد از این عملیات و اتفاقات بعد از آن نشانگر همین موضوع است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، سردار سرتیپ‌دوم پاسدار محمدرضا حسنی‌آهنگر بعدازظهر امروز _دوشنبه دهم اردیبهشت_ در نشست با رئیس و اعضای هیئت‌رئیسه دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) اظهار کرد: هدف ما دستیابی به مکتب دانشگاهی تراز انقلاب اسلامی بوده که مبتنی بر اندیشه امامین انقلاب و که همان قرائت اسلام ناب است.

وی با بیان اینکه ۱۵ سالی است در این حوزه را کار کردیم، گفت: الگوی مکتب دانشگاهی انقلاب اسلامی را استخراج کردیم و در دو برنامه پنج‌ساله این الگو را پیاده‌سازی کردیم که مورد توجه ریاست‌جمهور قرار گرفت. بعد از گزارش‌های وزیر علوم و معاون اول ریاست‌جمهوری ایشان متقاعد شدند که بیایند دانشگاه را از نزدیک ببینند.

رئیس دانشگاه جامع امام‌حسین (ع) با اشاره به ضرورت نگاه راهبردی به شهر، استان، منطقه و جهان، خاطرنشان کرد: تمدن‌سازی اسلامی بر دو محور تربیت انسان‌های تراز تمدنی و تولید علم، فناوری و محصولات فن‌آورانه مبتنی بر نظریه‌پردازی شکل می‌گیرد که هر دو امر یادشده محصول و خروجی دانشگاه‌ها است.

حسنی‌آهنگر با بیان اینکه دانشگاه‌های ما در حوزه امنیتی-دفاعی فوق‌العاده درخشیدند، اضافه کرد: وعده صادق اتفاق خیلی‌بزرگی بود، چرا که به چهار کشور صاحب سلاح اتمی شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی حمله کردیم و فقط رژیم اسرائیل را نزدیم.

وی اضافه کرد: از جایی که نخستین پهپاد ما بلند شد، بیش از ۱۰۰ هواپیمای مختلف از جمله F-15، F-16 و F-35 در آسمان سوریه، عراق، اردن تا رژیم صهیونیستی بالای سر این پهپادها بودند. ناوهای جنگی در مسیر خلیج فارس، دریای عمان تا دریای سرخ بودند و سامانه‌های پدافندی فعال داشتند و با وجود اینکه آماده بودند، این عملیات صورت گرفت.

رئیس دانشگاه امام‌حسین (ع) جرئت اقدام و حمله به آمریکا را از ویژگی‌های انحصاری عملیات وعده صادق دانست و تاکید کرد: روس‌ها در ادوار مختلف جنگ سرد هیچ‌گاه جرأت حمله به آمریکا نداشتند و خود این اتفاق خیلی‌بزرگی است. به این ترتیب عملیات وعده صادق نقطه عطف ما برای تبدیل شدن به یک قدرت بین‌المللی و جهانی بود.

حسنی‌آهنگر اضافه کرد: در نتیجه عملیات وعده صادق جهان ما را به عنوان قدرت برتر پذیرفت و پیام‌های بعد از این عملیات و اتفاقات بعد از آن نشانگر همین موضوع است. سایر ابرقدرت‌ها این نقاط عطف را مانند ما طی کرده بودند و وعده صادق ما را به مرز قدرت بین‌المللی رساند.

وی ادامه داد: بخش عمده‌ای از این قدرت کار فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها بوده که پیشتر زیر نظر سردار حسن تهرانی‌مقدم و امروز زیر نظر سردار حاجی‌زاده فعالیت می‌کنند. البته بر اساس داشتن کرسی‌های نخبگی می‌خواهیم به قدرت بین‌المللی برسیم و دنبال کشورگشایی نیستیم.

رئیس دانشگاه امام‌حسین (ع) گفت: نظام رتبه‌بندی دانشگاهی جهانی را آمریکایی‌ها طراحی کردند، برای هدایت مدیریت دانش در جهان است که نظام سلطه طراحی کرده و برای خودشان نظام فاخری است تا بتوانند با منطق خودشان بر جهان تسلط پیدا کنند.

حسنی‌آهنگر افزود: در دانشگاه امام حسین (ع) تلاش کردیم از این فضا خارج شویم و آینده جدیدی را خودمان کشف و ترسیم کنیم که مطالبه مقام معظم رهبری است. می‌کوشیم نظام مسائل انقلاب اسلامی و سپاه پاسداران را در حراست از انقلاب اسلامی استخراج کنیم.

کد خبر 749111